Punjabrao Dakh मे महिन्याच्या अखेरीस आकाशात सूर्यप्रकाश दिसू लागला आहे. या सुंदर हवामानामुळे पुढील काही दिवसांत वर्षाव होण्याची शक्यता कमी आहे. वातावरणात कोरडेपणा असल्याने शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीसंबंधी कामकाजासाठी एक उत्तम संधी मिळाली आहे. या काळात शेतकरी बांधवांनी आपली विविध शेती कामे निर्विघ्नपणे पूर्ण करू शकतात.
जमिनीतील आर्द्रता: पेरणीसाठी योग्य स्थिती
सध्याच्या परिस्थितीत जमिनीमध्ये एक ते दोन फूट खोलीपर्यंत पुरेशा प्रमाणात ओलावा साठलेला आहे. ही आर्द्रता पेरणी करण्यासाठी अतिशय अनुकूल मानली जाते. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी हा अमूल्य काळ वाया घालवता कामा नये. त्यांनी तत्काळ आपली सर्व शेती संबंधी कामे पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करावा.
खरीप हंगामाची तयारी: महत्त्वाचा काळखंड
मे महिन्याच्या शेवटच्या दिवसांपासून ते जून महिन्याच्या सहाव्या तारखेपर्यंतचा हा काळ शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत निर्णायक ठरत आहे. ज्या शेतकरी बांधवांनी अद्याप नांगरणी, वखरणी किंवा इतर आवश्यक शेती कामे पूर्ण केली नाहीत, त्यांनी तातडीने या कामांची पूर्तता करावी.
जमिनीत सध्या असलेली ओलावा पुढील दो दिवसांपर्यंत कायम राहण्याची शक्यता आहे. यामुळे पेरणी सारखी महत्त्वाची कामे सहज आणि प्रभावीपणे करता येतील. आर्द्रता असलेल्या जमिनीत शेती करणे अधिक सोपे आणि फलदायी ठरते.
पावसाळ्याचा अंदाज: नियोजनाचे महत्त्व
हवामान तज्ञांच्या मते, ७ जून तारखेपासून महाराष्ट्र राज्यात मान्सूनची सुरुवात होण्याची प्रबळ शक्यता आहे. ७ ते १० जून या कालावधीत राज्यातील अनेक भागांमध्ये पर्जन्यवृष्टी होण्याचा अंदाज वर्तवण्यात येत आहे. यामुळे शेतकऱ्यांनी पावसाळा सुरू होण्यापूर्वी आपली संपूर्ण तयारी पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
पहिल्या पावसानंतर १३ ते १७ जून या कालावधीत पुन्हा एकदा जोरदार वर्षाव होण्याची अपेक्षा आहे. या काळात नदी-नाले पाण्याने भरून वाहतील आणि पाण्याचे साठवणुकीचे काम सुरू होईल.
खरीप पिकांची पेरणी: सुवर्ण काळ
सध्याचा काळ खरीप पिकांची पेरणी करण्यासाठी अत्यंत योग्य मानला जात आहे. हळद लावण्याची इच्छा असणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी हाच सर्वोत्तम काळ आहे. तसेच मूग आणि उडीद या कडधान्यांसाठीही हा काळ अतिशय अनुकूल आहे. लवकर पेरणी केल्याने पिकाचे उत्पादन लक्षणीय प्रमाणात वाढण्याची शक्यता असते.
अंदाजानुसार २७ ते २८ जून या कालावधीत महाराष्ट्रातील बहुसंख्य शेतकरी मूग, कापूस, सोयाबीन या प्रमुख पिकांची पेरणी पूर्ण करतील. संपूर्ण महाराष्ट्र राज्यात याच काळात मोठ्या प्रमाणावर पेरणीचे काम होण्याची अपेक्षा आहे.
राज्यव्यापी पर्जन्यवृष्टीचा अंदाज
महाराष्ट्रातील ज्या भागांमध्ये अद्याप पर्जन्यवृष्टी झालेली नाही, तिथेही ७ ते १७ जून या कालावधीत निश्चितपणे पाऊस येण्याची शक्यता आहे. राज्यातील कोणताही भाग पावसाशिवाय राहणार नाही, असे हवामान तज्ञांचे मत आहे.
उत्तर महाराष्ट्रातील नंदुरबार, धुळे, मालेगाव, पारोळा, जळगाव या जिल्ह्यांमध्ये तसेच कोकण आणि कोल्हापूर विभागात ३१ मे ते ६ जून या कालावधीत अल्प प्रमाणात पर्जन्यवृष्टी होण्याची शक्यता आहे.
पारंपरिक हवामान अंदाज पद्धती
आपल्या पूर्वजांनी विकसित केलेल्या पारंपरिक पद्धतीनुसार निंबाच्या झाडांवरील पानांच्या वृद्धी आणि फळांच्या स्थितीचे निरीक्षण करून पावसाळ्याचा अंदाज घेतला जातो. झाडांवर भरपूर प्रमाणात कोवळी पाने आणि फळे दिसल्यास पावसाळा चांगला येण्याची शक्यता असते. यावर्षी निंबाच्या झाडांवर विपुल प्रमाणात हिरवीगार वाढ दिसत आहे, ज्यावरून समाधानकारक पर्जन्यवृष्टीचा अंदाज येतो.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे सूचना
पेरणी करताना शेतकऱ्यांनी जमिनीतील आर्द्रतेची नीट तपासणी करावी. पुरेशी ओलावा असल्यावरच पेरणीचे काम हाती घ्यावे. हवामानात कोणताही अनपेक्षित बदल झाल्यास नवीन अंदाज तत्काळ प्रसिद्ध करण्यात येतील.
जर शेतकरी बांधव ६ जूनपर्यंत आपली कामे पूर्ण करू शकत नाहीत, तर ७ तारखेला सुरू होणाऱ्या पावसामुळे त्यांना अडचणींचा सामना करावा लागू शकतो. यामुळे पुढील सहा दिवस अत्यंत महत्त्वाचे ठरत आहेत.
सध्याचे हवामान शेतकामासाठी अत्यंत अनुकूल आहे. यामुळे शेतकरी बांधवांनी एकही क्षण वाया न घालवता तातडीने आपली कामे पूर्ण करावीत. योग्य वेळी केलेली शेती कामे नेहमीच चांगले उत्पादन देतात. यशस्वी शेतीसाठी वेळेचे व्यवस्थापन आणि नियोजन हे अत्यंत आवश्यक घटक आहेत.
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून संकलित करण्यात आली आहे. आम्ही या बातमीच्या १००% सत्यतेची हमी देत नाही. कृपया सविचार विचार करून पुढील प्रक्रिया करावी. शेती संबंधी कोणत्याही निर्णयासाठी स्थानिक कृषी विभाग किंवा तज्ञांचा सल्ला घेणे उत्तम राहील.